Menu

8 augustus 2023

Teken gaan dood als ze hem bijten

Richard Ostfeld krijgt een brandend, jeukend plekje na een tekenbeet, maar is er nooit ziek van geworden. Onderzoek suggereert dat histamine in zijn bloed de teken doodt, lang voordat ze hem kunnen infecteren. Hij is één van de weinige personen die tekenresistentie heeft verworven. Dit kan helpen bij de ontwikkeling van een vaccin tegen lyme én andere tekenbeetinfecties.
 
Richard Ostfeld is ecoloog aan het Cary Institute of Ecosystem Studies in Millbrook (New York). Voor zijn werk als gemeenschapsecoloog zwerft Ostfeld vaak door gebieden met heel veel teken. Honderden teken hebben hem in de loop der jaren gebeten. Hij zei dat al deze beten zijn immuunsysteem hebben getraind om bepaalde eiwitten in het speeksel van de teek te herkennen en aan te vallen. Belangrijk: probeer dit zelf niet! Je kunt er een chronische of dodelijke tekenbeetinfectie aan overhouden.
 
Wanneer een teek bloed begint te zuigen, haasten witte bloedcellen zich naar de plaats van de beet en geven de ontstekingsstof histamine af. Onderzoekers weten niet zeker hóe histamine teken doodt, maar wel dat histamine zorgt voor een snelle dood van teken. Deze snelle tekendood beschermt hem tegen door tekenbeetinfecties. Omdat zijn immuunsysteem de teken zo snel doodt, "kunnen ze nooit ziekteverwekkers op mij overbrengen."
 
"Ik ontwikkel een jeukende, brandende rand op de plaats van de tekenbeet, kort nadat de teek probeert zijn monddelen in te sluiten," zei Ostfeld. De striem duurt een paar dagen, maar is ongevaarlijk voor hem.
 
Richard Ostfeld is zeker niet de enige persoon met verworven tekenresistentie, maar er zijn zo weinig mensen die het melden dat wetenschappers geen idee hebben hoe vaak het voorkomt.
 
Kunnen we verworven tekenresistentie gebruiken om tekenbeetinfecties te voorkomen? Sommige mensen en dieren ontwikkelen op natuurlijke wijze tekenresistentie als ze teken in hun leven tegenkomen. Wetenschappers hebben verworven tekenresistentie ook ontlokt door teken te zetten op runderen, muizen en cavia's. Hun immuunsysteem leerde langzaamaan om de teken te doden.
 
Richard Ostfeld was er nog niet van op de hoogte dat Amsterdam UMC onderzoek doet naar het verwerven van tekenresistentie. Het Lymefonds heeft Richard Ostfeld met Amsterdam UMC in contact gebracht. Ostfeld: “Het is een lastig proces. Een vaccin kan een auto-immuunreactie uitlokken als het het immuunsysteem te breed aanvalt. Bovendien hebben sommige mensen van nature ernstige tekenallergieën en ontwikkelen ze een anafylactische shock na een tekenbeet. Ondanks de uitdagingen is verworven tekenresistentie de moeite van het onderzoeken waard. Een veelbelovende richting om ons te beschermen tegen alle tekenbeetinfecties die circuleren en de nieuwe tekenbeetinfecties die vrijwel zeker in de komende decennia zullen ontstaan."
 
Dit artikel is grotendeels gebaseerd op een artikel op Insider.